Patron

Mikołaj Kopernik

Mikołaj Kopernik

Wybitny polski astronom, matematyk, lekarz, prawnik, tłumacz poezji włoskiej i ekonomista, pochodził z rodziny wywodzącej się z mieszczan krakowskich. Urodzony w Toruniu studiował w Krakowie, następnie w Bolonii, Padwie i Ferrarze, gdzie w 1503 doktoryzował się z prawa kanonicznego. Po powrocie do Polski zamieszkał w Lidzbarku Warmińskim jako lekarz i sekretarz swojego wuja, Łukasza Watzenrode, biskupa warmińskiego. W 1510 został kanonikiem warmińskim i zamieszkał we Fromborku, prowadził tam obserwacje astronomiczne i pisał swe główne dzieło. W czasie wojny polsko-krzyżackiej był zaangażowany w obronę Olsztyna. W latach 1517-1526 publikował prace o reformie moneternej, sformułował w nich prawo wypierania lepszego pieniądza przez gorszy (nazywane prawem Greshama-Kopernika). Kopernik jako pierwszy w czasach nowożytnych opracował heliocentryczny model Układu Słonecznego (heliocentryczna teoria), model ten oparty był na trzech założeniach: planety biegną po torach kolistych dookoła Słońca, Ziemia jest jedną z planet oraz Ziemia obraca się wokół własnej osi. Heliocentryczny model Kopernika opublikowany drukiem w dziele De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach ciał niebieskiech) w Norymberdze w roku jego śmierci, opracowany był ok. 20 lat wcześniej i pojawiał się w odpisach rękopisów lub skrótach już przed 1543. Teoria Kopernika stała się podstawą rozwoju nauk ścisłych w okresie renesansu jej zwolennikami byli m.in. J. Kepler i Galileusz, jej idee w dziedzinie kosmologii rozszerzyli Thomas Digges (w Anglii) i Giordano Bruno (we Włoszech).

Kalendarium:

19 luty 1473 r. – dzień urodzin Mikołaja Kopernika w Toruniu

1463 r. – umiera ojciec Mikołaja Kopernika, 10-letnim chłopcem opiekuje się wuj, Łukasz Watzenrode.

1491 – 1495 r. – okres studiów w Akademii Krakowskiej.

1496 r. – studia prawnicze w Bolonii.

9 marzec 1947 r. – obserwacja zakrycia gwiazdy Aldebaran przez Księżyc.

1501 r. – powrót na kilka miesięcy do Polski.

1501 r. – ponowny wyjazd do Włoch dla studiowania prawa i medycyny na uniwersytecie w Padwie.

1503 r. – uzyskanie doktoratu prawa kanonicznego w Ferrarze.

1504 – 1510 r. – wykonywanie funkcji sekretarza i lekarza przybocznego wuja Ł. Watzenrode, głównie w Lidzbarku.

1509 r. – ogłoszenie drukiem w Krakowie łacińskiego przekładu greckich listów Teofila Symokatty.

1510 r. – osiedlenie się we Fromborku na stanowisku Kanonika kapituły warmińskiej oraz podanie zarysu heliocentrycznej teorii budowy świata w rozprawie „Comentariolus”.

1516 – 1519 r., oraz 1521 r. – pobyt w Olsztynie na stanowisku administratora dóbr kapituły.

1520 – 1521 r. – organizowanie obrony zamku Olsztyńskiego przed Krzyżakami.

1517 r. – opracowanie projektu reformy walutowej.

1519 r. – przedłożenie memoriału w sprawie walutowej na sejmiku w Toruniu.

1526 r.- opracowanie traktatu „Monetae cudenadae ratio”.

1515 – 1533 r. – opracowanie głównego dzieła, stanowiącego wkład astronomii z uwzględnieniem obrotów Ziemi dookoła osi i obieg Ziemi z innymi planetami dookoła Słońca.

1533 r. – zapoznanie się papieża, Klemensa VII z nową teorią budowy świata Kopernika.

1536 r. – przysłanie listu przez kardynała Nikolausa von Schonberg

1539 r. – przyjazd Retyka, prof. matematyki Uniwersytetu w Wittenberdze do Fromborka.

1540 r. – wydanie w Gdańsku przez Retyka wyciągu z dzieła Kopernika „Narratio Prima”.

1541 r. – wyjazd Retyka z Fromborka i oddanie przez niego w Norymberdze dzieła Kopernika do druku.

1543 r. – ukazanie się drukiem dzieła pt.”De revolutionibus orbium coelestium”.

24 maja 1543 r. – dzień śmierci Mikołaja Kopernika.

1566 r. – drugie wydanie dzieła Kopernika w Bazylei.

1617 r. – trzecie wydanie dzieła w Amsterdanie.

1854 r. – czwarte wydanie dzieła w Warszawie w jęz. łacińskim i w tłumaczeniu na j. polski